«فرومن» که پس از یک دوره کوتاه بیماری در سن ۸۶ سالگی درگذشت، پرافتخارترین سینماگر تاریخ سینمای چک است که ساخت فیلم‌های مطرح هالیوودی چون «پرواز بر فراز آشیانه فاخته»، «آمادئوس»، «مردم علیه لری فلینت» و «مرد روی ماه» را در کارنامه سینمایی داشت و با دو فیلم اول موفق به کسب دو جایزه اسکار کارگردانی شد.

«مایلکل داگلاس» یکی از بازیگران فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» که با نام «دیوانه از قفس پرید» نیز شناخته می‌شود پس از انتشار خبر درگذشت «میلوش فورمن» در بیانیه‌ای نوشت: "متاسفانه یکی از بزرگترین کارگردانان تاریخ فیلم را از دست دادیم. این افتخار را داشتم که در یک فیلم با او همکاری داشته باشم و قدردان تمام چیزهایی هستم که از او یاد گرفتم. خانواده من همدردی خود را با همسر و فرزندان «فورمن» ابراز می‌کند.

«لری کارازوسکی» فیلمنامه‌نویس مشترک فیلم‌های «مردم علیه لری فلینت» و «مرد روی ماه»، «میلوش فورمن» را یک دوست و معلم توصیف کرد و ادامه داد: "او یک فیلمساز استاد بود و هیچ کس بهتر از او نمی‌توانست لحظات تکرارناپذیر رفتارهای انسانی را به ثبت برساند. ما در دو فیلم همکاری داشتیم و هر روزی که با او سپری کردیم ماجرایی منحصر به فرد بود. او عاشق زندگی و مردی با استعداد فوق‌العاده بود که دلمان برای حضور او در زمین تنگ خواهد شد.

«ادوارد نورتن» چهره هالیوودی و یکی از بازیگران فیلم «مردم علیه لری فلینت» نیز «فورمن» را یکی از قهرمانان هنری واقعی خود دانست و گفت نه فقط به دلیل این که او فیلمسازی بزرگ بود بلکه به سبب اعتقاد او بر این که روح تک تک انسان‌ها می‌تواند بر ظلم و خفقان غلبه کند و در این پیکار هنر باید برای سلامت جامعه نقشی را ایفا کند.

«جیم کری» بازیگر و کمدین آمریکایی که در فیلم «مرد روی ماه» با «میلوش فرومن» همکاری داشته نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: یک مرد دوست‌داشتنی. خوشحالم که با یکریگر کار کردیم که تجربه‌ای ماندگار بود.

«جیمز منگولد»، «آوا دو ورنای»،‌ «ادگار رایت»،‌ «آنتونیو باندراس»، «جاش گاد»، «میا فارو»، انجمن کارگردانان سینمای آمریکا و آکادمی علوم و هنرهای سینمایی آمریکا (اسکار) نیز هر کدام با انتشار پیام یا ویدئو به «میلوش فورمن» کارگردان مطح سینمای جهان ادای احترام کردند.

**

میلوش فورمن» با نام کامل «یان توماش فورمن» متولد هجدهم فوریه ۱۹۳۲ در چک‌واسلواکی سابق و فارغ‌التحصیل آکادمی هنرهای نمایشی در پراگ است.

وی را می‌توان سرشناس‌ترین چهره سینمایی جمهوری چک نامید که تاکنون دوبار موفق به کسب جایزه اسکار بهترین کارگردانی شده است. «فورمن» پیش از آن‌که برای ساخت اولین فیلم بلند خود به آمریکا برود، چندین اثر کمدی در کشورش تولید کرد.

پس از سفر به آمریکا، وی به مقام استادی دانشگاه کلمبیا در رشته فیلم‌سازی رسید. اولین موفقیت چشمگیر او در سال ۱۹۷۵ رقم خورد؛ زمانی‌که با اقتباس از رمان «کن کیسی»، فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» با بازی «جک نیکلسون» را ساخت و توانست با این فیلم پنج جایزه‌ی اسکار، از جمله بهترین کارگردانی را به‌دست آورد.

«فورمن» در سال ۱۹۷۷ به شهروندی آمریکا درآمد و با حمایت استودیوهای فیلم‌سازی هالیوود، موفقیت‌های بعدی‌اش را تضمین کرد. «آمادئوس» (۱۹۸۴) دیگر شاهکار «فورمن» است که هشت جایزه اسکار از جمله بهترین کارگردانی را برای او به‌همراه آورد.

پس از آن وی در سال ۱۹۹۶ با فیلم «مردم علیه لری فلینت» نامزد بهترین کارگردانی اسکار شد. فیلم‌های آغازین دوران فعالیت سینمایی «فورمن» نزد هموطنانش در چک‌واسلواکی بسیار محبوب بودند؛ تا جایی‌که استعارات و عبارات فیلم‌های او در مکالمات عامیانه مردم مورد استفاده قرار می‌گرفت.

«فورمن» در طول دوران فعالیت سینمایی خود ۱۸ فیلم بلند ساخته است که از جمله دیگر ساخته‌های او می‌توان به «اشباح مونیخ»، «رگتایم»، «والمونت» و «پیتر سیاه» اشاره کرد و آخرین ساخته وی با عنوان «محبوب» در سال ۲۰۱۱ اکران شد.

به‌غیر از دو جایزه‌ی اسکار بهترین کارگردانی، «فورمن» طی سه دهه حضور فعال‌ در عرصه هنر هفتم، افتخارات سینمایی متعددی کسب کرده است که می‌توان به جایزه بافتا برای بهترین کارگردانی در سال ۱۹۷۷ (پرواز برفراز آشیانه فاخته)، خرس طلای برلین در سال ۱۹۹۷ برای «مردم علیه لرری فلینت» و خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی در سال ۲۰۰۰ برای «مردی روی ماه»، جایزه بزرگ هیأت‌داوران جشنواره کن در سال ۱۹۷۱ برای «برخواستن»، جایزه بهترین فیلم خارجی جوایز سزار فرانسه در سال ۱۹۸۵ برای «آمادئوس»، جایزه مشارکت در توسعه سینمای جهان از جوایز فیلم اروپا در سال ۱۹۹۷، سه جایزه‌ی گلدن گلوب برای بهترین کارگردانی در سال‌های ۱۹۹۷، ۱۹۸۵ و ۱۹۷۶، صدف طلایی جشنواره لوکارنو در سال ۱۹۶۴ برای «پیتر سیاه» و جایزه ویژه «آکی‌را کوروساوا» از جشنواره توکیو در سال ۲۰۰۶ اشاره کرد.